Gıda Atıklarını Azaltmanın Yolları

Gıda atıkları, bir çok kişinin tahmin ettiğinden çok daha büyük bir problem olarak şu an yaşadığımız ve gelecek nesillere bırakacağımız dünyayı oldukça etkilemektedir. Dünyada her sene üretilen toplam gıdanın 3’te 1’i birçok sebepten dolayı çöpe atılmakta. Bu oran, yılda yaklaşık olarak 1.3 milyar ton gıda atığı demek… Türkiye İsrafı Önleme Vakfı’nın verilerine göre ise Türkiye’de bir yılda yetiştirilen 49 milyon ton meyve ve sebzenin yüzde 25-40’ı kayboluyor veya israf ediliyor. Toplam israf edilen gıda miktarı ise 26 milyon ton olup, ekonomik karşılığı ise 214 milyar lira…

Atılan gıdalar sadece ev ekonomisini etkilemekle kalmıyor. Gıda atıkları belli arazilere gönderildikten sonra burada çürümeye devam ediyor ve çürüdükçe metan gazı salgılıyor. Metan gazı, bilinen sera gazları listesinde ikinci sırada yer alıyor. Yani aslında, çürüyüp gübre vs. olacak diye düşündüğümüz gıda atığı yığınları yoğun çürüme esnasında ürettikleri metan gazı sebebiyle aslında doğrudan iklim değişikliğini olumsuz etkiliyor.

Aynı zamanda gıdaların üretilmesi için çok büyük miktarlarda su harcanıyor. Dünya Kaynakları Enstitüsü’nün verilerine göre tarım ürünleri için harcanan suyun %24’ü gıda atıklarıyla beraber çöpe gitmiş oluyor. Bu oran da yaklaşık olarak 170 trilyon litre suya eşdeğerdir.

Gıda atığınızı azaltmak ve hatta önlemek için bireysel olarak uygulayabileceğiniz davranışlardan bazılarını sizlerle paylaşmak istedik.

Akıllı Alışveriş

Bir çoğumuz gıda alışverişine çıktığında ihtiyacımızdan fazla ürün alıyoruz. Gıda ürünlerini stoklamak, yüksek miktarlarda almak bazen ekonomik olarak avantajlı görünse de, zaman geçtikçe ve kullanmadıkça bu ürünler gıda atığı olarak bizlere geri dönüyor.

İhtiyacınızdan fazla almayı önlemek için haftada 1 veya 10 günde bir alışverişe çıkmak yerine daha sık aralıklarda, örneğin 2-3 günde bir ihtiyacınız kadar ürünü almak üzere alışverişe çıkmayı deneyebilirsiniz.

Bunun yanında, satın almak istediğiniz ve ihtiyacınız olan ürünlerin miktarlarının da yazdığı bir liste hazırlayıp, alışverişiniz boyunca bu listenin dışına hiçbir şekilde çıkmamayı deneyin.

Aldığınız Gıdaları Doğru Saklamak

Doğru saklama koşullarını sağlayamadığımız gıdalar bozulur. Bir çoğumuz gıdaların nasıl ve hangi koşullarda saklanması gerektiğini çok iyi bilemeyebiliyoruz. Özellikle taze aldığımız meyve ve sebzelerin saklama koşullarını doğru uyguladığımızdan emin olmalıyız, bu şekilde çabuk bozulmalarını engellemiş oluruz.

Örneğin etilen gazı salgılayan gıdaları (muz, avokado, domates, şeftali vs.) etilene hassas olan (patates, elma, yeşil sebzeler vs.) ürünlerle aynı yerde tutmamalıyız.

Turşulamak, Kurutmak, Dondurmak

Yakın zamanda kullanmayacağınızı düşündüğünüz veya bozulmasına az kaldığını gördüğünüz gıdaların ömrünü uzatabileceğiniz ve farklı şekillerde kullanabileceğiniz turşulama, kurutma veya dondurma gibi yöntemler uygulayabilirsiniz.

Buzdolabınızı Ağzına Kadar Doldurmayın

Buzdolabınızın dolu ve düzenli gözükmesi size iyi gelebilir. Fakat durum böyle olunca arkada kalan ürünleri görmüyoruz ve unutuyoruz. İlk girenin ilk çıktığı metodu kullanırsanız ve buzdolabınızı düzenli olarak kontrol ederseniz gıda atığınızı azaltabilir ve hatta sıfır atık bir mutfağa sahip olabilirsiniz. Bir önceki alışverişinizden kalan gıdalar var ise onları ön taraflara alıp, kullanmanız için kendinize bir hatırlatma yapabilirsiniz.

Sebze, Tavuk – Et- Stokları

Sebzelerin çekirdekleri, kullanmadığınız kabukları, sapları gibi kısımlarını daha sonra yemeklerinizde kullanmak üzere sebze stoğu yapmak için kullanabilirsiniz.

Aynı şekilde tavuk veya etinizden kalan karkasınızı ev yapımı tavuk veya et suyu yapımında kullanabilirsiniz. Böylelikle aldığınız ürünü maksimum verim alacak şekilde kullanmış olursunuz.

Sıraladığımız yöntemler bireysel gıda atığımızı azaltmak için uygulayabileceğimiz yöntemlerden sadece bir kaçı. Gıda atığının önüne geçebilmek için uyguladığınız her bir yöntem, çevreye ve doğamıza katkınızdan dolayı sizi iyi hissettirecektir. Bir tek kişinin dikkat etmesinden ne olur demeyin, her birimiz minimal değişiklik yapsa, sonucunda büyük değişiklikler meydana gelir.